اخبار
آینده بازار انرژی به نفع پتروپالایشگاه و نیروگاه هستهای
بررسی تحولات بازار انرژی نشان میدهد، آینده بازار انرژی جهان به نفع پتروپالایشگاهها و نیروگاه هستهای است.
آغاز انقلاب صنعتی در ابتدای قرن هجدهم میلادی در واقع شروعی برای استفاده گسترده از زغال سنگ به عنوان یک سوخت فسیلی همراه با خروج دودهای غلیظ حاوی انواع آلایندهها از دودکشها به محیط بود.
با پیشرفت علم و فناوری در کنار اکتشافات جدید دانشمندان شرایط بهرهبرداری از ذخایر نفتخام در اواخر قرن نوزدهم میلادی برای اولین بار در آمریکا فراهم شد.
طبق آمار منتشر شده توسط آژانس مدیریت اطلاعات انرژی آمریکا (EIA) تا پایان سال 2020 میلادی بیش از 83 درصد منابع انرژی اولیه دنیا از انواع سوختهای فسیلی تامین شده است.
بیشک استفاده از سوختهای فسیلی در طی 300 سال گذشته باعث تشدید چالش آلودگی هوا در کشورهای مختلف شده است. از طرفی با گذر زمان میزان وابستگی بشر امروز به «انرژی» برای حمل و نقل و گرمایش و «محصولات نفتی» از انواع پلیمری و شیمیایی بیشتر میشود. در این گزارش به چگونگی نحوه پاسخگویی به این دو نیاز انسان مدرن پرداخته میشود.
*دور باطل برقی کردن مصارف گرمایشی و حمل و نقل در نیروگاههای گازی
علی قدیری کارشناس انرژی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با اشاره نقش نیروگاههای فسیلی در افزایش آلایندگی هوا گفت: در حال حاضر احتراق سوختهای فسیلی برای تامین نیاز بشر به گرمایش و حملونقل باعث انتشار گازهای آلاینده نظیر اکسیدهای نیتروژن، گوگرد و ... و تشدید آلودگیهای زیستمحیطی شده است. در نتیجه برقی کردن حمل و نقل و گرمایش از جنبه کاهش آلودگی هوا در شهر و افزایش ایمنی بسیار حائز اهمیت است.
وی اظهار داشت: اما باید به این نکته توجه داشت، در صورت تولید برق با استفاده از سوختهای فسیلی، این آلودگیهای زیست محیطی از طریق دیگری منتشر شده و اتفاقا به دلیل وجود تلفات در شبکه انتقال برق، سوخت بیشتری برای تولید برق مصرف خواهد شد. بنابراین مشکل اساسی یعنی ادامه انتشار آلایندهها باقی میماند. به بیان دیگر در سناریوی برقی کردن حمل و نقل و گرمایش با استفاده از احتراق سوختهای فسیلی در نیروگاهها تنها مشکل ایجاد آلایندگی از یک لایه به لایهای دیگر منتقل شده است و همچنان پابرجاست.
طبق گزارشهای (EIA) از سال 2030 میلادی به بعد به دلیل رشد تقاضای جهانی برای انواع انرژیهای فسیلی در کنار کاهش عرضه توسط تولیدکنندگان به دلیل افت فشار در مخازن زیرزمینی، قیمت این نوع انرژی افزایش چشم گیری خواهد یافت که این موضوع اقتصاد نیروگاههای فسیلی را تضعیف خواهد کرد.
نیروگاه برق هستهای علاوه بر تولید برق بدون ایجاد آلایندگیهای زیستمحیطی میتواند از آب شور دریا آب شیرین تهیه کند و همزمان دو چالش انرژی و آب کشور را با هم حل کند. در نتیجه افزایش سهم برق در سبد سوخت کشور با تکیه بر توسعه نیروگاههای هستهای سناریوی بهتری نسبت به نیروگاههای فسیلی است.
طبق گزارشهای آماری (EIA) رشد تقاضای محصولات پتروشیمیایی در سال 2030 نسبت به سال 2017، 50 رشد خواهد داشت. بنابراین تقاضای تولیدکنندگان این محصولات برای تامین خوراک میتواند توازن عرضه و تقاضای جهانی در بازار نفت را برهم بزند و منجر به افزایش قیمتها شود. در این صورت تامین انرژی برق از راه سوختهای فسیلی نه به دلیل پرداخت عوارض انتشار گازهای گلخانهای و آلایندهها، بلکه به خاطر افزایش قیمت نفت خام در اثر افزایش تقاضا به صرفه نخواهد بود.
در نتیجه پتروشیمیها به دلیل ایجاد ارزش افزوده بیشتر نسبت به صنایع نیروگاهی به راحتی در رقابت تامین خوراک پیروز میشوند. همواره با پیشرفت علم و فناوری، بشر به محصولات و مواد پیچیدهتر شیمیایی که در زنجیره تامین پاییندست پتروشیمیها قرار میگیرند وابستهتر می شود و همه این تحولات کفه ترازو را به نفع استفاده از منابع فسیلی در زنجیره ارزش به جای استفاده از نیروگاهها سنگین میکند.
کشورهای پیشرفته دنیا به دلیل پایین بودن راندمان تبدیل زغال سنگ به محصولات پتروپالایشگاهی و عدم صرفه اقتصادی، با وجود ملاحظات زیست محیطی اقدام به استفاده این نوع سوخت در صنایع نیروگاهی خود میکنند. در حال حاضر آمریکا و چین بزرگترین مصرف کنندگان زغال سنگ در دنیا هستند.
بی شک بعد از کاهش حجم این منابع در تناسب با انرژی موردنیاز در دو دهه آینده، شاهد افزایش سهم انرژی هستهای در سبد انرژی جهانی به دلیل صرفه اقتصادی و پاک بودن آن خواهیم بود. بنابراین کشورهای پیشرفته در آیندهای نزدیک عمده انرژی و آب مورد نیاز خود را از طریق فناوری هستهای تامین کرده و بیشتر منابع فسیلی باقی مانده را برای تولید محصولات با ارزش پتروشیمیایی استفاده خواهند کرد.
با توجه به تحولات آینده بازار انرژی، الان بهترین فرصت است که مسئولان کشور هر چه زودتر برای تحقق اهداف قانون ششم توسعه را برای توسعه صنایع هستهای و پتروپالایشگاهی کشور برنامهریزی کنند.
نوبت به قطعی گاز شهرک های صنعتی رسید
نایب رییس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران اظهار داشت: نامهای از طرف شرکت گاز به چند شهرک صنعتی از جمله شهرک صنعتی اشتهارد ارسال شده مبنی بر اینکه گاز آنها به دلیل افزایش مصرف خانگی قطع خواهد شد و باید از سوخت جایگزین یعنی مازوت استفاده کنند.
عباس جبالبارزی در مورد وضعیت قطعی گاز صنایع اظهار کرد: نامهای از طرف شرکت گاز به چند شهرک صنعتی از جمله شهرک صنعتی اشتهارد آمده مبنی بر اینکه گاز آنها به دلیل افزایش مصرف خانگی قطع خواهد شد و باید از سوخت جایگزین یعنی مازوت استفاده کنند. بسیاری از کارخانجات امکان استفاده از سوخت جایگزین ندارند، سیستم آنها با گاز کار میکند و نمیتوانند مازوت بسوزانند.وی افزود: این نامه مربوط به 2 بهمن بوده و تاریخی هم برای شروع قطعی اعلام نکردهاند و تنها گفتهاند که تا اطلاع ثانوی این مشکل وجود دارد یعنی احتمالا از امروز یا فردا قطع شود.
وی ادامه داد: مدت زیادی است که گاز کارخانجات سیمان هم قطع شده و از مازوت استفاده میکنند. به نیروگاهها هم گفتهاند که این اتفاق برای آنها هم میافتد اما شهرکهای صنعتی وضعیت بدتری خواهند داشت. طبیعتا به هر میزان که هوا سردتر شده و مصرف بخش خانگی بیشتر شود، قطعی گاز صنایع هم بیشتر میشود. ابتدا کارخانههای سیمان و نیروگاهها بودند و الان شهرکهای صنعتی هم در اولویت قطعی گاز قرار گرفتهاند.
نایب رییس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران بیان کرد: این همان سناریوی تکراری است که هرگاه مصرف برق یا گاز زیاد میشود صنایع در اولویت قطعی قرار میگیرند و هیچ جبران خسارتی هم نمیکنند. هر میزان هم ما جلسه میگذاریم و صحبت میکنیم که این رویکرد برخلاف ماده 25 قانون بهبود فضای کسب و کار است توجهی نمیشود و کاری هم از ما بر نمیآید. نمایندگان مجلس و دولت همه میگویند به فکر تولید هستیم و نمیخواهیم تولید آسیب ببیند ولی در عمل اینگونه است.
وی در پاسخ به سوالی در مورد قطعی برق صنایع گفت: مشکل آنچنانی در مورد قطعی برق نداشتیم. البته این تا زمانی است که نیروگاهها بتوانند سوخت مازوت مصرف کنند. اگر نیروگاهها دچار مشکل شوند برای برق هم مشکل ایجاد میشود. به هرحال اینها مکمل هم هستند، اگر کارخانهای برق هم داشته باشد بدون گاز نمیتواند کار خود را انجام دهد.
جبالبارزی با انتقاد از عدم اعمال قانون بهبود فضای کسب و کار بیان کرد: اگر مجلس قانون بهبود فضا برای صاحبان صنایع و بخش خصوصی وضع کرده است، چرا اجرا نمیشود؟ این باید مشخص شود. دولت که میگوید باید تولید را برای توسعه و اشتغالآفرینی رونق دهیم، پاسخ دهد که چرا این کار را نمیکند؟ وزرای صمت، کار و اقتصاد توضیح دهند که چرا آنچه در عمل اتفاق میافتد؟ به صنایع پاسخ دهند که چه رویکردی داشته باشند.
تعامل دیپلماسی انرژی با صنعت پتروشیمی
در زمینه جذب سرمایه گذاری و تکمیل زنجیره ارزش
کمک و همراهی دستگاه دیپلماسی کشور با صنعت پتروشیمی می تواند ضمن فراهم کردن زمینه های جذب سرمایه گذاری ها، مسیر تکمیل زنجیره ارزش را تسهیل نماید.
مدیران کل و کارشناسان وزارت امور خارجه با هدف آشنایی با دستاوردها و نیز کمک به رفع موانع صادرات و تسهیل روابط بین المللی صنعت پتروشیمی در سفری دو روزه (3 و 4 بهمن ماه) از منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی بازدید کردند.
در جریان بازدید هیئت بلند پایه وزارت امور خارجه از این منطقه، سید امید شهیدی نیا مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی، اظهارکرد: ظرفیت های مناسبی برای همکاری وزارت امور خارجه با صنعت پتروشیمی ایران وجود دارد و باید از این ظرفیت ها به بهترین شکل استفاده کرد.
وی افزود: ظرفیت تولید منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی 18٫5 میلیون تن به ارزش بیش از 5٫5 میلیارد دلار است که این میزان تولید روانه بازارهای داخلی و خارجی می شود و این نشان دهنده اهمیت این منطقه و نیز وجود زمینه های مناسب برای جذب سرمایه گذاری های جدید و نیز رشد صادرات است.
شهیدی نیا ادامه داد: وجود خوراک مناسب، برق و آب و نیز راه های ارتباطی و اسکله های تخصصی برای صادرات از مزیت های منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی با 2850 هکتار وسعت است و ما هیچ منعی برای سرمایه گذاری های خارجی نداریم و در چارچوب قوانین کشور آماده حمایت از سرمایه گذاران هستیم.
وی با بیان این که تاکنون در منطقه 19 میلیارد دلار سرمایه گذاری شده است و یک میلیارد نیز در بخش زیر ساخت ها سرمایه گذاری شده است،گفت: تسهیل سرمایه گذاری و مسائل بازرگانی می تواند منجر به تکمیل زنجیره ارزش در صنعت پتروشیمی شود.
شهیدی نیا افزود: رفع موانع صادرات و افزایش تعامل و همکاری دولت و بخش خصوصی با برگزای چنین بازدید ها و دیدارهایی می تواند منجر به کسب نتایج اثر بخشی شود و پیامد آن افزایش ظرفیت تولید در صنعت پتروشیمی و تامین کامل نیازهای داخلی و رشد صادرات خواهد بود.
گفتنی است ، میر مسعود حسینیان دستیار وزیر امور خارجه و مدیرکل خاورمیانه و شمال آفریقا، سید رسول موسوی مدیرکل آسیای جنوبی و نیز پیمان سعادت دستار وزیر و مدیرکل اروپای غربی وزارت امور خارجه، سعید کوزه چی دستیار مدیرکل اقتصاد مقاومتی همراه با تعداد دیگری از روسا و کارشناسان این وزارت در سفری دو روزه از طرح ها و مجتمع های پتروشیمی مستقر در منطقه ماهشهر بازدید خواهند کرد.
این هئیت امروز صبح از پتروشیمی های کارون و بندر امام و همچنین شرکت فجر انرژی خلیج فارس بازدید کردند و با حضور در پتروشیمی های منطقه از نزدیک با روند فعالیت های جاری، دستاوردها و نیز برخی چالش های موجود آشنا می شود.
مدیران شرکت ملی صنایع پتروشیمی و نیز انجمن صنفی کارفرمایی پتروشیمی این هیئت بلند پایه را همراهی می کنند.