ظهور 

یک رانت جدید 

در بودجه1401

نماینده قم در مجلس شورای اسلامی گفت: طی چند ماه اخیر فروش منابع نفتی افزایش یافته و درآمدهای نفتی ما بیشتر شده است، حدود پنج میلیارد دلار از منابع بلوکه شده، آزاد شده که بخش عمده‌ای از آن وارد کشور و مابقی نیز تبدیل به خط اعتباری شده است. 

 به گزارش پایگاه اطلاع رسانی احمد امیرآبادی فراهانی، این نماینده همچنین با تاکید بر ارتباطات خوب ایران با عراق اظهار داشت: با پاکستان نیز ارتباطات مالی به‌خوبی پیش رفته و تبدیل به مبادله‌های تهاتری شده است، این مسائل موجب می‌شود تا در موضوع روابط خارجی و تنگناهای اقتصادی گشایش‌هایی به وجود بیاید. 

وی افزود: دولت در کنار مذاکره‌های وین، در حال گفت‌وگو و رایزنی با کشورهای همسایه نیز است و اقدام‌های بسیار سازنده‌ای در این خصوص انجام شده از جمله اینکه با عربستان گفتگوهایی آغاز شده و در سطح خوبی قرار دارد، همچنین به زودی امیر قطر به ایران سفر می‌کند و از سوی دیگر رئیس جمهور قرارداد گازی را با ترکمنستان منعقد کرده که بسیار مهم است زیرا وزیر نفت در دولت قبل موجب قطع ارتباط و بروز مشکل‌هایی میان ۲ کشور شده بود.

عضو مجمع نمایندگان قم با بیان اینکه بودجه ۱۴۰۱ با بودجه سال‌های گذشته تفاوت‌هایی دارد افزود: دولت سیزدهم در این بودجه رابطه نفت، خزانه، بانک مرکزی و دولت را شفاف کرده است. 

امیرآبادی یادآور شد: دولت‌ها طی سال‌های گذشته ارز حاصل از فروش منابع نفتی را به بانک مرکزی انتقال داده و بانک مرکزی در ازای ارزها پول چاپ می‌کرد تا وزارتخانه‌ها بتوانند هزینه‌های جاری خود را پرداخت کنند. 

وی ادامه داد: اما دولت آیت‌الله رئیسی برای نخستین بار در مورد بودجه سال ۱۴۰۱ تصمیم گرفته تا ارز حاصل از فروش منابع نفتی را به جای بانک مرکزی به بانک ملی و سپه تحویل دهد و در قبال آن منابع ریالی دریافت کند و این گونه دیگر هیچ خلق پولی انجام نخواهد شد و پایه پولی افزایش پیدا نخواهد کرد.

عضو هیات رئیسه مجلس تصریح کرد: دولت در خصوص ارز ۴۲ هزار ریالی در لایحه بودجه سال آینده اعلام کرده، ۱۳ میلیارد دلار ارز برای واردات نهاده‌های کشاورزی مانند ذرت، سویا، جو برای دام و طیور پیش‌بینی کرده بود اما به دلیل کرونا قیمت نهاده‌ها در دنیا حدود ۵۵ درصد گران شده است یعنی باید به جای ۱۳ میلیارد دلار، ۱۹ میلیارد دلار ارز تحویل دهند. 

وی افزود: از سوی دیگر طی این چند سال این نهاده بعد از واردات به طور کامل در اختیار تولیدکنندگان و مردم قرار نمی گرفت، قبلا تا ۵۰ درصد این نهاده‌ها در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌گرفت اما اکنون با تلاش‌های وزیر جهاد کشاورزی این رقم به ۷۰ درصد رسیده است.

نماینده قم خاطرنشان کرد: دولت اعلام کرده، اکنون ارز ۴۲ میلیون ریالی در اختیار ندارد و باید برای واردات نهاده‌های دامی ارز نیمایی را خریداری و آن را تبدیل به ارز یارانه‌ای کند و برای این کار و پرداخت مابه‌التفاوت ارز باید پول چاپ کند که تورم‌زا است. 

همچنین گفت: دولت می‌خواهد در سال آینده نهاده‌های دامی را آزاد کند اما در ازای آن ۲ کار را به مجلس پیشنهاد داده تا تصمیم‌گیری شود،  پیشنهاد اول پرداخت ماهی یک میلیون و ۲۰۰ هزار ریال به عنوان یارانه به حساب ۶۰ میلیون تَن یارانه بگیر است که مجلس معتقد است این اقدام تورم می‌آورد. 

وی بیان داشت: پیشنهاد دوم نیز این است که دولت به جای پرداخت یارانه فردی، یارانه و مابه‌التفاوت قیمت کالاهای اساسی را به حساب فروشندگان گوشت، مرغ و همچنین نانوایی‌ها و اریز کند. فعلا این موضوع با حضور کارشناسان مختلف در حال بررسی است تا بتوانیم بهترین تصمیم را در این خصوص در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ بگیریم.

نماینده قم در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد: بعد از سفر اخیر رئیس جمهور به قم، کارگروهی برای پیگیری و حل مشکلات دریاچه نمک قم تشکیل و مقرر شد، در طول ۶ ماه این موضوع تعیین تکلیف شود، همچنین کارگروهی برای رفع موانع راه‌اندازی فرودگاه تشکیل و طی سه ماهه مسائل را پیگیری کند. 

وی بیان کرد: برای رفع مشکل‌های مباحث مختلف از جمله آب و فاضلاب، دانشگاه و بیمارستان‌ها، بحث‌های مفصلی انجام شده و قرار است، ساخت بیمارستان حضرت زهرا (س) آغاز شود و بعد از اتمام کار نوسازی چند بیمارستان دیگر در منطقه انجام شود. 

امیر ابادی ادامه داد: در خصوص اشتغال زایی چندین هزار میلیارد تومان تسهیلات ارزان قیمت در حوزه‌های کشاورزی، صنعت و گردشگری تصویب و تخصیص پیدا خواهد کرد، مصوبه‌های گسترده‌ای طی این سفر انجام شده و به‌زودی اجرایی خواهد شد.

وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد؛

طراحی ساختار جدید وزارت صمت برای کمک به تولید

3

 

نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین پیام تبریکی به مناسبت زادروز ظریف منتشر کرد. او روز پنجشنبه پیامی منتشر کرده بود که در آن توهین به ظریف مشهود بود.

میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در صفحه توییترش نوشت: مایلم تولد آقای ظریف را به او تبریک بگویم. با آرزوی بهترین‌ها! در چندین نشست با حضور او شرکت کرده‌ام و برای آن احترام قائلم. ما نمونه‌های متعدد همکاری موفقیت‌آمیز میان روسیه و ایران در زمینه برجام را فراموش نخواهیم کرد.

انتشار این پیام توسط اولیانوف در حالی است که روز پنجشنبه پس از آنکه یک کاربر ایرانی در توییتر خطاب به مذاکره‌کننده روسیه در مذاکرات برجامی نوشت، «محمد جواد ظریف درباره نقش منفی روسیه در مذاکرات حق داشت»، اولیانوف در صفحه توییتر خود نوشت: شما آزاد هستید که بر اساس نظرات شخص دیگری تحت تأثیر دندان درد، سردرد یا موارد دیگر، خود را گمراه کنید!»

البته نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی این توییت را بعد از ساعاتی حذف کرد.

سواحل مکران از بندر سیریک در استان هرمزگان شروع شده و تا بندر چابهار ادامه دارد. این مسیر ساحلی دارای حدود ۵۰۰ کیلومتر طول خط ساحلی و عمقی حدود ۲۰۰ کیلومتر  بوده که می تواند در سند آمایش سرزمین به عنوان یک منطقه توسعه یافته مطرح شده و با تعدادی ابر شهر صنعتی و کلان شهرهای مسکونی به همراه زیرساخت های مورد نیاز از جمله خطوط ریلی ، ازادراه ، فرودگاه ، نیروگاه های برق ، خطوط انتقال گاز ، بنادر ، سدهای مخزنی ، آب شیرین کن ها ، طرحهای تامین آب و خطوط انتقال آب سهم مهمی در پذیرش جمعیت و صنایع آب بر از فلات مرکزی داشته باشد.

در این رابطه با توجه به مسائلی که در چند ماه اخیر در خصوص خشک شدن زاینده رود در اصفهان رخ داد  و سپس مطرح شدن فرونشست و احتمال تخریب آثار ارزشمند تاریخی در این شهر و بدنبال آن مشاهده فرونشست در دیگر شهرها و استانها منجمله مشهد ، تهران ، نیشابور ، کرج ، ورامین و... و اینکه در محافل علمی ثابت گردید که عامل اصلی این پدپده اولا استحصال بیش از حد متعارف از منابع آب زیر زمینی و بدنبال آن تخلیه حداکثری سفره های آب زیر زمینی در حوزه های آبریز فلات مرکزی و شرقی بوده و ثانیا بارگذاری بیش از حد توان اکولوژیک شهرهای واقع در ایران مرکزی و شرقی در بخش کشاورزی ، صنایع آب بر و تراکم جمعیت انجام شده بنابراین بسیاری از صاحب نظران و اندیشمندان معتقد هستند که در این خصوص با توسل به یک طرح دراز مدت راهی بجز انتقال کلیه صنایع آب بر از فلات مرکزی به سواحل مکران و هم چنین قسمتی از جمعیت این مناطق به سواحل خلیج فارس و دریای عمان وجود ندارد و در این مسیر ضرورت دارد که طی یک برنامه مدون اولا زیرساخت های لازم در سواحل مکران بطور اساسی اجرا شده و ثانیا افکار عمومی از جهت آگاهی رسانی و  پذیرش عامه مردم برای چنین اقدام بزرگی مهیا گردد.

شایان ذکر است که به درستی در سند آمایش سرزمین شرکت ستیران ( ۱۳۵۴ ) نیز این موضوع  ذکر شده بود که ایران کشوری خشک با شرایط مناسب ژئوپلتیک همراه با منابع عظیم انرژی و موقعیت ترانزیتی مرزهای آبی در خلیج فارس و دریای عمان است و چون  دسترسی به آب فراوان برای استقرار صنایع آب بر در این محدوده وجود دارد لذا تا اافق ۱۴۱۳  می توان میلیون ها نفر از جمعیت ایران را در این سواحل استقرار داده و  در سند مذکور عنوان شده بود که کلیه فعالیت های صنعتی تا ظرفیت ۱۰۰ میلیون تن در سال را می توان در سواحل مکران توسعه و گسترش داد.

البته در سند ملی آمایش سرزمین دولت دوازدهم ( ۱۳۹۹ ) و مجلد بخش آب آن که قاعدتا مهمترین بخش هم محسوب می شود 

ادامه در صفحه 2

رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق گفت: وزیر کشاورزی بر این موضوع تاکید دارد که متاسفانه در توزیع کالاهای اساسی با مشکلات عدیده ای مواجه هستیم، به گونه ای که سیستمی که کالا را به راحتی و بدون مشکلات متعددی که سالهاست شاهد آن هستیم به دست مردم برساند، نداریم! 

به گزارش اخبار صنعت، هنوز مشخص نیست آیا حذف ارز 4200 تومانی که در لایحه بودجه 1401 دولت آن را به کل کنار گذاشته مورد نظر مجلس نیز خواهد بود؟ هر چند دولت تلویحا اعلام کرده حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی و حتی نان و دارو را کلید زده است. کلید زدن حذف ارز ترجیحی که در همین روزهای اخیر نیز باز افزایش تدریجی قیمت ها را به صورت غیر رسمی دامن زده است. رئیس اتاق بازرگانی ایران وعراق و فعال اقتصادی در گفت و گو با اخبار صنعت تبعات وپیامدهای حذف ارز ترجیحی بدون برنامه ریزی های لازم را بیان کرده است.

یحیی آل اسحاق عضو اتاق بازرگانی و رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق در گفت و گو با اخبار صنعت به موضوع اثرات حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی پرداخت ودرباره آثار تورمی آن گفت:یکی از ایراداتی که بر موضوع حمایت های بعد از حذف ارز 4200 تومانی از دولتمردان می توان گرفت این است که محل تامین یارانه نقدی حمایتی که به عنوان پوشش حمایتی بعد از حذف ارز 4200 تومانی توسط دولت در نظر گرفته شده تا کنون به صورت شفاف مشخص نشده است. یکی از گمانه زنی ها در این موضوع می تواند امیدواری به لغو تحریم ها، فروش نفت و درآمد زایی دولت باشد تا محل تامین یارانه نقدی ریالی که جایگزین ارز 4200 تومانی می شود، باشد. 

آل اسحاق با انتقاد به عادت دادن همه مردم کشور به دریافت یارانه نقدی گفت: در هیچ اقتصادی به همه مردم یا قشر عظیمی از مردم جامعه، یارانه نقدی داده نمی شود، چرا که اعطای یارانه به مردم بار مالی سنگینی برای دولت رقم می زند. متاسفانه به دلیل سیاست گذاری غلط دولت ها، مردم ایران وابسته به دریافت یارانه نقدی شده اند که به هیچ وجه برای اقتصاد خوب نیست.

رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق با انتقاد از عدم تامین و بستر سازی زیر ساخت های لازم برای حذف ارز 4200 تومانی گفت: برای انجام چنین کار بزرگی در اقتصاد بحرانی ایران، باید همه ابعاد و مسائل به طور دقیق مورد بررسی و ارزیابی همه جانبه قرار بگیرد. هر گونه عدم ملاحظه در موضوع حذف ارز ترجیحی در اقتصادی که مردم آن وابسته به دریافت یارانه و سوبسید هستند قطعا منجر به ایجاد مسائل سیاسی و اجتماعی می شود که نباید دولت مواردی به این مهمی را نادیده بگیرد یا از کنار آن به راحتی عبور کند.

آل اسحاق در این باره خاطر نشان کرد: مساله به قدری حائز اهمیت است که دراین موضوع در دیداری که با آقای محسن رضایی داشتم یا در سایر جلسات خصوصی و عمومی با مسوولین کشور و تصمیم گیرندگان و سیاست گذاران، بر این موضوع تاکید کردم که هر شیوه ای که برای حذف ارز 4200 تومانی در نظر بگیرید قطعا باید تبعات وپیامدهای آن در نظر گرفته شود. ضمن اینکه تا رسیدن به زمان مناسب برای بستر سازی حداقل باید چند ماه سپری شود. برنامه ریزی های لازم انجام شد تا بتوان کلید چنین کاری را در فضای آماده اقتصادی زد.

 وی در این باره خاطر نشان کرد: وزیر کشاورزی بر این موضوع تاکید دارد که متاسفانه در توزیع کالاهای اساسی با مشکلات عدیده ای مواجه هستیم، به گونه ای که سیستمی که کالا را به راحتی و بدون مشکلات متعددی که سالهاست شاهد آن هستیم به دست مردم برساند، نداریم! 

رئیس اتاق بازرگانی خاطر نشان کرد: قطعا هنوز هم برای فضا سازی ها و آماده سازی بسترهای لازم برای حذف ارز ترجیحی دیر نشده است. مثلا دولت می توانست این موضوع را به فروردین ماه موکول کند. زمانی که تکلیف بودجه 1401، منابع درآمدی دولت و هزینه ها روشن تر شده است. آن زمان مجریان امر مثل وزارت صمت باید راهکارهای حذف ارز ترجیحی با کمترین آثار تورمی را اطلاع رسانی کنند. مثل اعطای یارانه نقدی بنزین که در طی هفته های اخیر به صورت آزمایشی در کیش و قشم به اجرا گذاشته شده است. 

یحیی آل اسحاق در این باره توضیح داد: دولت باید همه مسائل تاثیر گذار در افزایش تورم را در نظر بگیرد و راهکارهای مقابله با آن برای جلوگیری از شوک های تورمی را در دستور کار خود قرار دهد. در غیر این صورت حذف یک باره ارز ترجیحی به غیر از اینکه منجر به چند برابر شدن قیمت ها می شود دولت نیز قادر به ساماندهی به بازار و کاهش نرخ تورم کالاهای اساسی و غیر اساسی نخواهد بود.

رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق در پایان تاکید کرد: دولتمردان باید مراقب این موضوع باشند چرا که درآمدهای مردم افزایش پیدا نکرده، سطح سرانه درآمدی بالا نرفته است. اگر به یک باره با حذف ارز 4200 تومانی قیمت ها پنج برابر شود، دولت در حمایت از دهکهای پایین جامعه چه کاری می تواند انجام دهد؟ ضمن اینکه یارانه نقدی نیز نمی تواند تورم های ایجاد شده را جبران کند!

حذف ارز 4200 تومانی و نگرانی های افزایش تورمی که می تواند منجر به کوچک شدن سفره و از دست رفتن معیشت نسبی مردم شود، موضوع مهمی است که به نظر می رسد دولت باید با احتیاط بیشتری آن را کلید بزند. مساله اساسی در حذف ارز 4200 تومانی، موضوع نظارت بر توزیع کالاست.

فقدان نظارت های لازم بر توزیع کالا و نظارت بر عدم گرانفروشی مساله ای است که می تواند برای اقتصاد و معیشت مردم چالش هایی اساسی ایجاد کند. 

بی تردید در موضوع حذف ارز 4200 تومانی، اگر دولت بتواند بر توزیع کالا نظارت کند، یعنی کالاهایی که در زمره گیرندگان ارز 4200 تومانی نبوده اند تغییری نکند، آن زمان با احتیاط بیشتری می توان حذف ارز ترجیحی را کلید زد.

در غیر این صورت با احتمال این شائبه که نه تنها نرخ کالاهای اساسی که ارز 4200 تومانی دریافت کرده اند گران می شود و به نرخ نیمایی یا ارز آزاد محاسبه می شود، افزایش قیمت سایر کالاها نیز می تواند موج هراس از تورم را در جامعه افزایش دهد.

 با اینکه در طی سه سال گذشته، از فروردین سال 97 تا کنون بهترین ساز و کارو راهکار برای جلوگیری از توزیع رانت و فسادی که ماحصل ارز 4200 تومانی است از سوی نمایندگان و کارشناسان اقتصادی مطرح شده است اما فقدان برنامه برای جلوگیری از چند برابر شدن قیمت ها و فشار معیشتی بر خانوارها نیز موضوع مهمی است که دولت باید برای جلوگیری از فشارهای احتمالی راهکارهای شفافی بیان کند.

به گفته کارشناسان و متولیان امر با اینکه بخش عمده ای از ارز 4200 تومانی که برای واردات داده شده تا کنون بر سر  سفره مردم نیامده است، اما شوک های قیمتی و چند برابر شدن قیمت ها در بازار می تواند مردم را بیش از پیش تحت فشارهای معیشتی قرار دهد. افزایش قیمت مرغ براساس پیش بینی های به عمل آمده بعد از حذف ارز 4200 تومانی که نزدیک به 60 هزار تومان محاسبه شده است شوک بزرگی بر مصرف کنندگان وارد می کند.

 با اینکه دولت بنا دارد برای گروه های هدف وخانوارهای کم بضاعت کارت پروتئین صادر کند، به گونه ای که به ازای هر نفر 140 هزار تومان واریز شود اما این موضوع نمی تواند سایر افزایش قیمت ها را نیز تحت پوشش قرار دهد و مانع کوچک شدن سفره خانوارهای ضعیف و متوسط شود.

حمایت دولت از بازار موضوع مهمی است. با اینکه حذف ارز 4200 تومانی به صلاح کشور است، در صورتی که دولت قادر به کنترل بازار و توقف گران فروشی ها نباشد و گرانی ناشی از حذف ارز 4200 تومانی روی همه کالاها سایه بیانداز، قطعا حذف ارز 4200 تومانی هنگامی که زیر ساخت های انجام صحیح آن آماده نشده، در حال حاضر به مصلحت کشور نیست.