رهبر انقلاب در بازدید نمایشگاه کتاب تهران:

نباید فضای مجازی جای کتابخوانی را بگیرد

2

 

دستور رئیس 

قوه قضاییه درباره پرونده‌های 

«فولاد مبارکه» و «چای دبش»

رئیس قوه قضاییه بر ضرورت رسیدگی سریع و اطلاع رسانی درباره پرونده‌های مهم نظیر فولاد مبارکه و چای دبش تاکید کرد.

2

 

معاون اول رئیس جمهور:

حمایت از بنگاه‌های کوچک؛ سریع‌ترین راه کاهش بیکاری است

2

 

امروزه دیجیتال‌سازی اقتصاد با رویکرد ارتقای بهره‌وری، افزایش رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال به‌عنوان یکی از رویکردهای غالب در اغلب کشورهای جهان درآمده است. با توجه به ساختارهای سنتی حاکم بر تولید و تجارت کشور و پایین بودن توان رقابتی اقتصاد که با پایین بودن نرخ رشد بهره‌وری، رشد اقتصادی نازل و نرخ بیکاری بالا به‌ویژه نرخ بیکاری دانش‌آموختگان همراه است؛ توسعه اقتصاد دیجیتالی برای حل بخشی از مشکلات کشور در ایران یک الزام و نه یک انتخاب است.

با توجه به سهم یک درصدی ایران از جمعیت دنیا، ظرفیت کسب سهمی معادل ۱۵۰ میلیارد دلار از بازار جهانی اقتصاد دیجیتال را داریم. یکی از ویژگی‌های اقتصاد دیجیتال این است که از بنیان و پایه مبتنی بر فناوری شکل گرفته است و مانند برخی از دیگر حوزه‌ها، مشکلات و موانع رسوخ فناوری به این حوزه وجود ندارد. اقتصاد دیجیتال دو ساحت توسعه دهنده هم‌وزن دارد و به همان اندازه که زیرساخت‌ها اهمیت دارد نیروی انسانی نیر یک‌وزنه هم تراز و حایز اهمیت بالا است. خوشبختانه نیروی انسانی کم هزینه توانمند و در دسترس داریم. اما با توجه به شناخت کشورها از این حوزه و هزینه‌های سنگین برای جذب نیروی انسانی دانش آموخته و متخصص ما، باید در حفظ سرمایه‌های انسانی و مغزافزاری، هوشمندانه عمل کنیم.

کار هوشمندانه دولت این بود که با توسعه زیرساخت‌ها و کاهش نقش دولت در تصدی گری امور و با انتخاب مسیر صحیح، مردم را در توسعه بخش عمده‌ای از این اقتصاد، نقش آفرین کرد. این اقتصاد دارای یک پایگاه مردمی جدی و قوی است حس علاقمندی که مردم به این حوزه دارند را می‌توان در استقبال بالای مردم نسبت به سهام شرکت‌های دانش‌بنیان مشاهده کرد.

ت. اگر چند سال پیش از مردم می‌خواستید چند شرکت بزرگ جهان را نام ببرند، احتمالا از خودرویی‌ها و نفتی‌ها نام می‌بردند. اما اگر امروز این سوال را بپرسید، نام‌هایی چون اپل، آمازون، گوگل و فیسبوک را خواهید شنید. معنی این پاسخ‌ها این است که مردم کف خیابان هم تغییر اقتصاد را متوجه شده‌اند و می‌دانند یک شرکت دیجیتال بیشتر از سایر شرکت‌ها ارزش ایجاد می‌کند.

الزامات اقتصادی و سیاسی با نوآوری‌های فناوری ترکیب می‌شوند تا رشد اقتصاد دیجیتال را تحریک کنند، به ویژه در کشورهای درحال توسعه سطوح رشد بالا است. این رشد معمولا توسط بخش خصوصی انجام می شود و دولت آن را هدایت می کند و توسط جامعه مدنی و دانشگاهی تحلیل می شود. اقتصاد دیجیتال مانند تمام پدیده‌های نوظهور دنیا دارای پتانسیل‌های نهفته ای است که می‌تواند با توجه به ظرفیت‌های موجود در کشور به تکاپو درآید. خوشبختانه میزان نفود اینترنت و گوشی‌های هوشمند در ایران طی سالیان اخیر رشد چشمگیری داشته است و این رشد، بستری را فراهم آورده تا شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت آپ‌ها بتوانند در آن خدمات خود را ارائه دهند.

«کلاوس شواب»، بنیان‌گذار مجمع جهانی اقتصاد، در کتاب انقلاب صنعتی چهارم در سال ۲۰۱۶ به چهار موج انقلاب صنعتی اشاره می‌کند. انقلاب صنعتی اول در قرن‌های ۱۸ و ۱۹ با ساخت راه آهن و اختراع موتور بخار آغاز شد؛ جایی که نیروی مکانیکی به کمک بشر آمد. موج دوم انقلاب صنعتی در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰، با اختراع برق و تولید انبوه همراه بود. 

ایجاد مزیت در صنعت موضوع بسیار مهمی است که کشورهای توسعه یافته سال هاست آن را دنبال می کنند و همچنان بر تحقق این موضوع به انحاء مختلف اصرار دارند اما متاسفانه این موضوع بسیار مهم در کنار سایر مواردی که در اقتصاد و صنعت ایران مورد غفلت قرار گرفته چندان مورد اهتمام و توجه مسوولین نیست.

به عنوان مثال با نگاهی به صنعت فولاد کشور به سادگی می توان متوجه شد که خوشبختانه ظرفیت صنعت فولاد مبارکه از سال ۹۰  تا کنون بیش از دو برابر شده و تولیدات این مجموعه نسبت به قبل افزایش قابل توجهی یافته است بنابراین ایجاد مزیت یک موضوع مهم است که در همه صنایع و شرکت ها و بنگاه های اقتصادی باید دنبال شود نه اینکه به بخش های خاصی محدود شود چرا که تداوم این وضعیت یعنی محدود سازی و عدم توجه به رشد و افزایش ظرفیت بنگاه ها دستاورد اقتصادی برای کشور ندارد.

 وقتی ظرفیت تولید یک مجموعه صنعتی دو برابر یا بیشتر شود نشان دهنده این موضوع مهم است که مسوولان، مدیران و سیاست گذاران مرتبط علاقمند به ایجا مزیت رقابتی در آن صنعت هستند و آن بنگاه اقتصادی در اقتصاد جهانی توانسته اهداف توسعه خود را به ثمر برساند و ارزش افزوده ایجاد کند چرا که دنیای امروز به دنبال ارزش افزوده بیشتری است.

وقتی حجم تولیدات یک بنگاه تولیدی و صنعتی بیش از دو برابر افزایش می یابد قاعدتاً باید بر این موضوع تمرکز کنیم که چه تصمیماتی در این رشد موثر بوده و این صنعت چه ویژگی‌هایی را در دستور کار خود لحاظ کرده که توانسته مثل صنعت فولاد مبارکه از سال ۹۰ تا کنون رشد دو و نیم برابری داشته باشد.

با اینکه در این بحث به نمونه ای از یک شرکت صنعتی که موفق به ایجاد ارزش افزوده شده اشاره شد اما در مجموع متاسفانه فکر و راهبرد خاصی برای مزیت بخشی به صنایع کشور نشده بلکه وضعیت به گونه ای بد است که حتی می توان با صراحت گفت مدل های کارکردی و مدیریتی و سیاست گذاری هایی که برای اکثر صنایع کشور گرفته می شود چیزی کمتر از سیاست گذاری در صنعت خودروسازی نیست که وضعیت فشلی دارد.

 زیان انباشته و تولید خودروی بی کیفیت و نگرانی مردم، آمار بالای تصادفات و مرگ و میر و تروما و معلولیت که هر کدام در جای خود هزینه های بسیار سنگینی را به اقتصاد و به مردم تحمیل می کند به جای اینکه مسوولین را به سمت وسوی تغییر نگاه مدیریتی به این مجموعه و تغییراتی کلان دراین حوزه ببرد متاسفانه شاهد هستیم این نگاه روی سایر صنایع قفل شده و همان کارکرد دستوری و نگاه از بالا به پایین و تحکم مدیریتی دولتی را برای آنها خواستار است.

 اگر با این مدل قیمت گذاری بخواهیم پیش برویم صنایع ما ۱۰ سال آینده وضعیتی مشابه صنعت خودروسازی فعلی خواهند داشت بنابراین برای از دست نرفتن صنایع کشور که تولید را افزایش می دهند و ارز آوری دارند باید از سمت و سوی نگاه‌های پوپولیستی مدیران دولتی فاصله گرفت چرا که با توجیه کنترل تورم به صنایع آسیب می زنند در حالی که اگر با همین دست و فرمان به پیش بروند قطع به یقین آینده خوبی در پیش روی صنایع کشور نخواهد بود. 

رئیس پژوهشکده تحقیقات نفت گفت: به این خاطر صنعت ملی نفت ایران رشد نمی کند چون برنامه مدیریتی تضمین شده‌ای که در راستای یک برنامه کلان بلند مدت باشد نداریم که توسعه مندی را مد نظر داشته باشد و به عنوان یک برنامه مهم بدان بنگرد.

سعید ساویز کارشناس انرژی و رئیس پژوهشکده تحقیقات نفت در گفت و گو با اخبار صنعت درخصوص موضوع توسعه شرکت ملی نفت و سودآوری که توسعه این صنعت برای اقتصاد کشور می تواند به دنبال داشته باشد گفت: بحث برون سپاری یکی از موضوعاتی است که امروز دنیا به آن رسیده است. صنعت ملی نفت ایران بسیار کهنه و قدیمی است وتوسعه نیافته در حالی که کشورهای حاشیه خلیج فارس که شبیه به ما دارای شرکت نفت ملی هستند در طول سال های گذشته با رسیدن به اهمیت موضوع خصوصی سازی سعی کرده اند چنان برون سپاری کنند تا زمینه های لازم برای چابک سازی سازمان را فراهم کنند اما اوضاع درایران متفاوت از جهان حتی کشورهای همسایه است.

وی در این باره خاطر نشان کرد: در ایران به جای  خصوصی سازی، دولتی شدن تداوم یافت و خصولتی نیز نفعی به اقتصاد وعموم مردم نرساند بلکه خصولتی سازی چابکی سازمان از بین برد و ما را به اقتصاد و صنعتی رانتی تبدیل کرده که نه چابکی سازمان در آن وجود دارد نه رشد و توسعه ای.

کارشناس و تحلیلگر بازار انرژی گفت:  برای برون رفت از عقب ماندگی فعلی در صنعت نفت و گاز باید تمهیدات ویژه ای اندیشیده شود در غیر این صورت نمی توان به توسعه مندی این صنعت وبرداشت های درست و ارز آوری امیدوار بود. تلاش بانک ملی در انعقاد قراردادی با شرکت ملی نفت ایران برای هوشمند سازی جایگاه های سوخت موضوع خوبی است که امیدواریم با ورود یک سری از نهادهای پولی و مالی بتوانیم از عقب  ماندگی فعلی کمی رهایی بیابیم.

سعید ساویز کارشناس و تحلیلگر انرژی معتقد است: روش‌های ما در وزارت نفت بسیار سنتی است و بسیار از جهان و روش های نوین امروز دنیا عقب هستیم. مثلاً در وزارت بهداشت و درمان یک سری روش‌های درمان، بررسی‌ شده به طوری که کنترل اپیدمی‌ها و پاندمی‌ها در دستور کار قرار گرفته است به این معنا که وزارت بهداشت متوجه شده باید به سمت استفاده از متدهای جدید آماری و مدیریتی برود و آن را اجرا کند ولی وزارت نفت چنین وضعیتی نداشته است و اصلا به فکر یا به سمت توسعه و تغییر سمت و سو حرکت نکرده است بنابراین اوضاع مطلوبی ندارد و هنوز متاثر از باقیمانده‌های شرکت ملی نفت ایران -انگلیس است که بیش از ۸۰ سال از قدمت آن گذشته است.

وی در این باره خاطر نشان کرد: باقیمانده‌های آن سیستم قدیمی و سیستم عشایری همچنان در شرکت ملی نفت اجرا می شود و شرکت ملی نفت هنوز درگیر آن است یعنی هنوز نتوانستیم پارادایم مدیریت ذهنی خود را که من خان هستم بقیه رعیت هستند را در حوزه‌های مختلف تغییر دهیم.

وی در این باره بیان داشت: از سوی دیگر دولت‌ها نیز واقعا نخواسته‌اند وزارت نفت و شرکت نفت بالا دست و پایین دست رقیب شوند چون به شکل گاو شیرده به این صنعت نگاه می‌کنند نه به چشم یک واحد مستقلی که می‌تواند زمینه ساز رشد صادرات و توسعه اقتصاد کشور شود به این خاطر که رانت برای برخی مدیران مهم است در نتیجه می‌بینید همه وزارت نفت را ضعیف خواسته‌اند بنابراین در طی سال‌ها عقب ماندگی بسیار بدی را بر این صنعت تلمبار کرده اند و هنوز هم شیوه  انتخاب مدیران در شرکت نفت اتوبوسی است.

سعید ساویزکارشناس انرژی در این باره گفت: در بررسی مدیریت های شرکت نفت که اتوبوسی مدیران تا آبدارچی انتخاب می شوند با نگاهی اجمالی متوجه می شوید فردی مدیر می شود همشهریان خود را حتی تا حد آبدارچی مشغول به کار می کند در حالی که باید بپرسیم مگر یک شهرستان چقدر ظرفیتی دارد و چرا اولویت های مهم توسعه شرکت ملی نفت درنظر گرفته نمی شود؟

وی در پایان گفت و گو خاطر نشان کرد: به این خاطر صنعت ملی نفت ایران رشد نمی کند چون برنامه مدیریتی تضمین شده‌ای که در راستای یک برنامه کلان بلند مدت باشد نداریم که توسعه مندی را مد نظر داشته باشد و به عنوان یک برنامه مهم بدان بنگرد.

سخنگوی شورای نگهبان گفت: قانونگذاری خوب از دل نظارت خوب در می‌آید؛ سال‌ها از نظارت غفلت کردیم و به قانونگذاری و نظارت یکسان نگاه نشده است.

سیدهادی طحان نظیف سخنگوی شورای نگهبان در نخستین نشست فراکسیون گام دوم مجلس دوازدهم ضمن تبریک به منتخبان مجلس، گفت: شاید این تبریک برای مسئولیت موضوعیتی نداشته باشد، اما نمایندگی مسئولیت سنگینی است و اعتماد مردم و فرصت خدمت به آنها جای تبریک دارد؛ امیدواریم قدردان مردم باشیم و برای حل مشکلات آن‌ها از تمام توانمان استفاده کنیم.

وی با یادآوری اینکه وظیفه قانونگذاری و نظارت دو وظیفه اصلی مجلس شورای اسلامی است، افزود: نکته قابل تامل این است که انباشت قانون و قانونگذاری زیاد نمی‌تواند وجه تمایز مجالس باشد. نگاهمان به قانونگذاری درست نیست و گاهی اوقات قانونی که جامعه هدف می‌خواهد از آن بهره ببرد و کار را پیش ببرد متوقف می‌شود و هیچ گاه نمی‌توان گفت که مجلسی که بیشتر قانونگذاری کرده موفق‌تر است، زیرا قانونگذاری باید بجا باشد و گاهی اوقات شبیه متن برخی قوانین جدید را در قوانین گذشته داشتیم و نیاز است علت عدم اجرای قوانین بررسی شود و قانونگذاری ترکیبی و تکراری درست نیست.

طحان نظیف ادامه داد: گاهی اوقات تمرکز در قانونگذاری ما را از نظارت باز می‌دارد البته مجلس یازدهم گام خوبی را برای امر نظارت مانند توجه به سه شنبه‌های نظارتی برداشت؛ در برخی موارد قانونگذاری خوب از دل نظارت خوب در می‌آید. سال‌ها از نظارت غفلت کردیم و به قانونگذاری و نظارت یکسان نگاه نشده است.

سخنگوی شورای نگهبان یادآور شد: در برخی موارد ممکن است مجلس قانونی را تصویب می‌کند که با اسناد بالادستی تطابق داشته باشد لذا باید دقت شود که مصوبه خلاف شرع قانون اساسی و سیاست‌های کلی نباشد و نیاز است نمایندگان اسناد بالادستی و آئین نامه داخلی مجلس را مطالعه کنند و مجلس باید این موارد را لحاظ کند تا منجر به رفت و برگشت‌های طولانی طرح‌ها و لوایح نشود و اهداف مجلس بهتر به نتیجه برسد.

وی با تاکید بر اینکه بحث نیازسنجی تقنینی هم موضوع مهمی است، گفت: زمان برخی قانونگذاری‌ها محدود است و نیازسنجی تقنینی با اولویت بندی امری مهم است و مجلس باید در برخی موارد گویاتر و با نشاط‌تر قانونگذاری کند البته نیاز است مجلس به مواردی مانند قانون انتخابات، سیاست‌های کلی قانونگذاری و قانون نظارت بر رفتار نمایندگان نیز توجه داشته باشد.

طحان نظیف ادامه داد: هرکدام از نمایندگان در حوزه‌ای تخصص دارند و در‌های مجلس باید به روی مراکز پژوهشی باز باشد البته تصمیم نهایی را خود مجلس می‌گیرد و با جامعیت باید قانونگذاری کرد. قانون خوب از دل کار کارشناسی جامع در می‌آید، خدمت ما به مردم اندک است و آثار شما نمایندگان یعنی قانونگذاری و نظارت برجا می‌ماند و اگر قوانین خوب و جامعی داشته باشیم مردم با مشکل مواجه نخواهند شد و گاهی اوقات نیاز است به ضرورت‌های اجرا و آثار مصوبات نیز توجه کرد، کار ما با تصویب قانون آغاز می‌شود و مجلس باید اجرای قوانین را پیگیری کند. نوشتن قانون یک چیز است و اجرا، پیگیری و نظارت بر اجرا کار مهم تری است، زیرا قوانین خوب در کشور کم نداریم، اما اجرا نمی‌شود.

سخنگوی شورای نگهبان با تاکید بر اینکه مجلس باید به سمت تصویب قوانین جامع حرکت کند، گفت: در این رابطه ضعف‌هایی داریم و پراکندگی قوانین مشکلاتی را برای مجریان ایجاد کرده و این گلایه مندی وجود دارد و معاونت قوانین باید چارچوب آن را مشخص و مقدمات آن را هم فراهم کند. برخی قوانین نیاز به بروزرسانی دارد و نمایندگان باید توجه داشته باشند که در سال‌های اول مجلس به کار‌های اساسی، زیربنایی و بنیانی توجه داشته باشند و قدر سال‌های اول را بیشتر بدانند و امیدواریم نمایندگان قدر اعتماد مردم را بدانند.